7 LÃNG PHÍ TRONG SẢN XUẤT CẦN LOẠI BỎ
4. Lãng phí thao tác thừa
Lãng phí do thao tác là những động tác, chuyển động không cần thiết của người lao động trong quá trình sản xuất kinh doanh, hoàn toàn không tạo ra giá trị cần phải hạn chế hoặc loại bỏ.
4.1. Những dấu hiệu của lãng phí do thao tác thừa.
Những lãng phí này chủ yếu liên quan trực tiếp tới các thao tác, hoạt động, chuyển động không cần thiết của con người. Các thao tác này đã không tạo ra thêm giá trị mà thậm chí còn gây ra rất nhiều phiền toái như kéo dài thêm thời gian làm việc, làm chậm quá trình sản xuất, tốn thêm nhân lực, vật lực và kéo theo cả những sai lỗi không đáng có. Hãy thử hình dung chúng ta gặp 1 sự cố điện và thay vì chỉ mất 5 phút để khởi động máy phát điện thì việc đi tìm công cụ dụng cụ để khởi động máy phát kéo dài 30 phút làm toàn bộ nhà máy bị gián đoạn trong suốt thời gian đó thì lãng phí sẽ khủng khiếp như thế nào?
Một biểu hiện nữa đó chính là những thao tác cúi xuống, quay qua, quay lại liên tục sẽ khiến người lao động vất vả và mệt mỏi và lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của họ. Chúng tôi đã chứng kiến rất nhiều công đoạn mà ở đó người lao động cúi xuống nhặt 1 chi tiết sau đó thao tác gia công và lại cúi xuống để xếp sản phẩm đã hoàn thiện. Trong trường hợp này hãy sử dụng băng tải hoặc bàn nâng để thay thế.
4.2. Nguyên nhân dẫn đến lãng phí do thao tác thừa
Đầu tiên phải kể đến đó chính là những hướng dẫn thao tác chuẩn (SOP) chưa thật sự khoa học và tối ưu gây ra khó khăn trong việc thực hiện công việc của người lao động.
Tiếp theo đó là không gian làm việc quá chật chội không đủ không gian thao tác dẫn tới phát sinh rất nhiều thao tác thừa. Vì quá chật chội nên công cụ dụng cụ thường rất lộn xộn, kéo dài thời gian tìm kiếm hoặc cũng vì quá chật chội mà cản trở đường di chuyển. Hãy thử hình dung khi chúng ta cần lấy nguyên vật liệu để sản xuất bằng xe nâng hạ nhưng trước đó mất 30 phút để dọn đường cho xe đi.
Một vấn đề nữa đó là không gian làm việc không được thiết kế đúng cách với quy trình công nghệ cũng dẫn tới lãng phí thao tác. Ví dụ như đứng ở phía đối diện để thao tác thì dòng chảy sẽ liên tục nhưng người lao động lại đứng ở phía đối diện và trước khi gia công người lao động phát sinh thêm 1 thao tác là xoay sản phẩm lại 1800 rồi mới bắt đầu.
Và cuối cùng là bàn thao tác cũng như dụng cụ hỗ trợ không hợp lí, có thể quá cao hoặc quá thấp dẫn tới người lao động phải liên tục với tay, cúi lên cúi xuống, xoay trái xoay phải. Đó đều là những động tác hoàn toàn không tạo ra giá trị.
4.3. Những ví dụ về lãng phí do thao tác thừa
- Nhân viên thiết kế trong quá trình phác họa bản vẽ chạy đi khắp văn phòng để mượn cục tảy.
- Sếp đang cần ra quyết định để kí hợp đồng thì nhân viên tìm mãi không thấy bản báo giá của nhà cung cấp. Ở đây ngoài lãng phí về thời gian thì còn gây mất uy tín với đối tác và có thể dẫn tới mất đơn hàng.
- Thay vì đứng một chỗ thao tác trực tiếp trên băng tải thì công nhân phải cúi xuống lấy phôi chi tiết, gia công xong lại cúi xuống để xếp lên pallet thành phẩm.
- Cần lấy nguyên vật liệu trên cao nhưng trước đó phải dọn dẹp đường đi cho xe nâng di chuyển.
4.4. Các giải pháp nhằm hạn chế hoặc loại bỏ lãng phí do thao tác thừa.
Áp dụng công cụ quản lí trực quan 5S để làm sao ở tất cả các bộ phận đều có thể “dễ tìm, dễ thấy, dễ lấy, dễ thực hiện”.
Xây dựng định mức thời gian cho bước công việc. Trong quá trình này, thông qua các hoạt động đo lường, ghi chép, thống kê sẽ giúp cho nhà quản lí nhận diện được các thao tác thừa, các thao tác không tạo ra giá trị.
Thiết kế, đào tạo và triển khai áp dụng các hướng dẫn thao tác chuẩn (SOP) cho từng bước công việc.
Bố trí không gian thao tác phù hợp với người lao động.
Phát động và khuyến khích người lao động tham gia phong trào cải tiến nhằm loại bỏ những thao tác thừa, góp phần tăng năng suất lao động.
(Hết bài 4)